Układ odpornościowy stanowi naturalną barierę ochronną ludzkiego organizmu. Jego kształtowanie rozpoczyna się już w okresie życia płodowego i rozwija przez całe dzieciństwo i trwa przez okres dojrzewania. Modulowany jest przez czynniki środowiskowe i wewnętrzne. Do głównych jego zadań należy nieustanna ochrona przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi w postaci: bakterii, wirusów, pasożytów, zanieczyszczeń powietrza, ksenobiotyków, czy zanieczyszczeń dostarczanych wraz z pożywieniem.
Działanie mechanizmów odpornościowych uzależnione jest od uwarunkowań genetycznych, stresu, suplementacji, wieku oraz obecnego trybu życia. Dieta oraz aktywność np. w charakterze treningu EMS, odgrywają pierwszorzędną rolę. Ponadto, jelitowy układ nerwowy - nazywany drugim mózgiem, w którym znajduje się największa liczba komórek odpornościowych przyczynia się do zachowania prawidłowo funkcjonującego organizmu. Składa się z ok.100 bilionów bakterii, różnego gatunku i ma bezpośredni wpływ na układ odpornościowy. Z dysbiozą jelitową wiąże się wiele schorzeń, w tym choroby układu nerwowego. Patologiczny stan jelit związany jest z wieloma czynnikami; począwszy od mikrobioty matki, następnie sposobu urodzenia i żywienia dziecka we wczesnych etapach dojrzewania, zakażenia, leczenie antybiotykami i oczywiście sposób odżywiania, a więc żywność przetworzona, uboga w błonnik i bogata w tłuszcze nasycone.
Układ odpornościowy człowieka składa się z komórek odporności wrodzonej: neutrofile, eozynofile, bazofile, monocyty, makrofagi, komórki tuczne, komórki NK (natural killer), komórki dendrytyczne oraz komórki limfoidalne ILC. Odporność nabytą stanowią limfocyty T i limfocyty B, które stanowią drugą linię obrony przed szkodliwymi patogenami. Mechanizmy odporności wrodzonej stanowią odpowiedź na antygeny i mikroorganizmy patogenne i współpracują z komórkami odporności nabytej, które uczestniczą w ich aktywacji. Kolonizują one błonę śluzową układu pokarmowego, układu oddechowego, moczowo-płciowego i skórę. Największa liczba komórek znajduje się w jelicie grubym, których łączna liczba genów przewyższa 100 razy genom człowieka.
Oprócz bakterii, jelito zasiedlają wirusy, archeony i mikroorganizmy eukariotyczne. Bakterie jelitowe czynnie współpracują z gospodarzem. Żyją z nim w harmonii i równowadze. Odpowiadają za rozkład polisacharydów roślinnych, które nie są trawione przez enzymy układu pokarmowego, a także dostarczają witamin i aminokwasów, które nie są syntetyzowane przez organizm człowieka. Skład mikrobioty jelitowej i współpraca z komórkami dendrytycznymi i makrofagami skutkuje utrzymaniem równowagi między limfocytami odpowiedzialnymi za prawidłowe odpowiedzi odpornościowe organizmu. Zachwianie tej równowagi prowadzi do rozwoju stanów zapalnych np. choroby Leśniowskiego-Crohna, zapalenia jelita grubego, czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, a więc i brak chorób uzależnione jest od kilku czynników. Jedną z najważniejszych kwestii jest zdrowa, zbilansowana dieta. Odpowiednia podaż witamin, minerałów, białek, tłuszczy, węglowodanów nie tylko stanowi źródło energii, ale związki dostarczane z pożywieniem wchodzą w skład hormonów, enzymów i komórek, które odpowiedzialne są za metabolizm, a więc wszystkie procesy zachodzące w ludzkim organizmie. Brak jednej cegiełki - związku, bądź jego niewystarczająca lub nadmierna podaż jest przyczyną zachwiania danego szlaku metabolicznego.
Zaatakowanie organizmu w sytuacji osłabienia całego układu powoduje wystąpienie choroby. Brak interwencji żywieniowej i farmakologicznej może być przyczyną poważnych problemów zdrowotnych w dłuższej perspektywie czasu. Co ważne - stwierdzono, że niektóre czynniki żywieniowe mają działanie immunologiczno-regulujące. Wśród związków o udokumentowanych działaniach wspomagających odporność ludzkiego organizmu wymienia się min. witaminę D, kwasy Omega-3, probiotyki, witaminę C, cynk.
Nieustanne badania nad witaminą D3 pokazują, że posiada ona szerokie działanie prozdrowotne. Zapobiega ona pojawieniu się nowych jednostek chorobowych poprzez regulację proliferacji i dojrzewania komórek. Ponadto wzmacnia ich potencjał fagocytarny i pobudza wydzielanie substancji antybakteryjnych. Kontroluje produkcję cytokin pro- i przeciwzapalnych, a także posiada zdolność wydzielania przeciwciał i pobudzania komórek układu odpornościowego.
Wpływ kwasów tłuszczowych Omega-3 jest badany od dziesięcioleci. Najnowsze badania wskazują, że kwasy Omega-3, zwłaszcza PUFA &-linolenowy (ALA), kwasy eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA) wywierają zmiany w aktywacji komórek odpornościowych zarówno układu wrodzonego i adaptacyjnego. Co więcej, są niezbędne do prawidłowego wzrostu, rozwoju i właściwości funkcjonowania wszystkich narządów w organizmie człowieka, a zwłaszcza układu sercowo-naczyniowego, siatkówki oka i mózgu człowieka.
Probiotyki odgrywają istotną rolę w stymulowaniu odporności jelitowej, poprzez mobilizację, regulację oraz wzmacnianie reakcji układu odpornościowego. Hamują przy tym procesy nowotworowe, obniżają poziom cholesterolu i ciśnienia krwi.
Witamina C - kwas askorbinowy - dzięki właściwościom przeciwutleniającym chroni komórki neutrofili, limfocytów i makrofagów przed stresem oksydacyjnym, powstającym podczas infekcji.
Cynk - wchodzi w skład ponad 300 enzymów w organizmie człowieka min. dysmutazy ponadtlenkowej, która stanowi pierwszą linię obrony komórki przed reaktywnymi formami tlenu. Bierze udział w procesie dojrzewania limfocytów i ich aktywności cytotoksycznej. Stabilizuje błony komórkowe, wzmaga fagocytozę, dzięki czemu makrofagi aktywują swoje działania bakteriobójcze.
Okres jesienno-zimowy wiąże się z obniżeniem odporności i występowaniem infekcji i przeziębień. Powstałe dolegliwości powodują, że codziennie obowiązki, praca, aktywności jak trening EMS, schodzą na dalszy plan. Powrót do odpowiedniej kondycji możemy wspomóc dzięki odpowiedniej suplementacji oraz odżywianiu. Warto pamiętać iż, racjonalnie zbilansowana dieta, bogata w witaminy, minerały oraz umiarkowany wysiłek fizyczny, sen i odpoczynek są bardzo istotne w profilaktyce wszelkich chorób zakaźnych.
Jesteś zainteresowany treningiem EMS? Działamy w następujących miejscowościach:
Copyright © 2023 Studio In.Time
